ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း ၏ အဓိပၸာယ္

.
════════════════
ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း ၏ အဓိပၸာယ္
════════════════
.
.
ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘာသာေရးကိစၥတစ္ခုျဖစ္တဲ့ “ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္း”
ဆိုတာ ရွိတယ္။
ဘာသာေရးက်င့္စဥ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္သူေတာ္စင္ေတြဟာ
ဥပုသ္ေန႔ ေရာက္လာၿပီးဆိုရင္ ဥပုသ္ေစာင့္ၾကတယ္။
ဥပုသ္ေစာင့္တယ္ ဆိုတာ ဘာလုပ္တာလဲလုိ႔ သိရေအာင္ဗုဒၶျမတ္စြာ
ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ သုတၱန္ေတြကေန ထုတ္ႏွဳတ္ၿပီး ရွင္းျပမယ္။
ဗုဒၶ ျမတ္စြာရဲ႕ မူရင္းရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဥပုသ္ေစာင့္သံုးျခင္းရဲ႕
အဓိပၸါယ္ကို က်က်နန သိထားဖုိ႔ လိုအပ္တယ္။
.
မိရိုးဖလာ မိဘေတြ ဥပုသ္ေစာင့္လုိ႔ လိုက္ၿပီး ေစာင့္ရာကေန
ဥပုသ္ေစာင့္တယ္လုိ႔ သိေနၾကေသာ္လည္း ဥပုသ္ ေစာင့္သံုးျခင္းရဲ႕
ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဥပုသ္ဆိုတဲ့စကားလံုးရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကစၿပီး
အေလးအနက္ သိဖုိ႔ လိုတယ္။
.
ဘာျဖစ္လုိ႔တုန္း ဆိုလုိ႔ရွိရင္ ဥပုသ္ေစာင့္တယ္ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ
ဗုဒၶဘာသာတင္မကဘူး။အျခားဘာသာေတြကလည္း ဥပုသ္
ေစာင့္တယ္ဆိုတာ ရွိတယ္။ဒီေတာ့ သူတုိ႔ဥပုသ္နဲ႔ ကိုယ့္ဥပုသ္
အတူတူပဲလုိ႔ ထင္ေနတတ္ၾကတယ္။
.
ဒါေၾကာင့္ ဥပုသ္ေစာင့္ျခင္းရဲ႕ အႏွစ္သာရပိုင္းကိုၾကည့္ရမယ္။
တစ္ခါတစ္ရံက်ေတာ့ “အသံတူေသာ္လည္း အဆံမတူဘူး”
ဆိုတာလို အႏွစ္သာရပိုင္းမွာ ကြာျခားမႈေတြအမ်ားႀကီး ရွိတတ္တယ္။
အျခားဘာသာဝင္ေတြလည္း ဥပုသ္ေစာင့္တယ္။
သူတုိ႔မွာလည္း သူတုိ႔ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဥပုသ္ေစာင့္တယ္ဆိုတာ
ရွိမယ္ေပါ့။
.
═════════
“ရက္သတ္မွတ္ပံု”
═════════
.
ဥပုသ္ေစာင့္တာ ေရွးအစဥ္အလာအရ ေျပာရမယ္ဆိုရင္
လဆန္း၈ရက္၊ လဆုတ္ ၈-ရက္၊ လျပည့္၊လကြယ္လုိ႔တစ္လမွာ
ေလး သီတင္းသတ္မွတ္ၿပီး ဥပုသ္ေစာင့္ေလ့ ရွိၾကတယ္။

အဲဒီ တစ္လေလးသီတင္း ဥပုသ္ေစာင့္ရံုမွ် မကဘူး။“ပဋိဇာဂရဥပုသ္”
ဆိုတာ ရွိေသးတယ္။အႀကိဳနဲ႔ အပိုေစာင့္တာ။ဆိုပါစုိ႔- ဥပုသ္ေန႔
မေရာက္ခင္ တစ္ရက္က ႀကိဳၿပီးေတာ့ေစာင့္တယ္။
ဥပုသ္ထြက္ တစ္ရက္ အပုိေစာင့္တယ္။အႀကိဳအပုိႏွင့္တကြ ဆုိေတာ့ လဆန္း ၇ ရက္၊ လဆန္း၈ရက္၊လဆန္း၉ရက္ သံုးရက္။လျပည့္ေန႔မွာဆိုရင္
အဖိတ္ေန႔၊လျပည့္ေန႔၊လျပည့္ေက်ာ္ ၁-ရက္ သံုးရက္။

ထုိ႔အတူပဲ လျပည့္ေက်ာ္ ၈-ရက္မွာလွည္း သံုးရက္။
လကြယ္ေန႔မွာလည္း သံုးရက္ဆိုေတာ့ တစ္လတစ္လမွာ၁၂ရက္
ေစာင့္တာကို “ပဋိဇာဂရဥပုသ္” လုိ႔ ေခၚတယ္။
ေရွးသူေတာ္စင္ေတြက အဲဒီလို ဥပုသ္ကို ေစာင့္ေလ့ ရွိၾကတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံမွာလည္းပဲ ေရွ႕ပိုင္းေခတ္ကာလေတြမွာ ဝါတြင္းကာလ
၃-လလံုးလံုး ဥပုသ္ေစာင့္တယ္ဆိုတာမ်ဳိးေတြ လုပ္ၾကတယ္။
ေရွးသူေတာ္စင္ေတြ ဝါတြင္း ၃-လမွာ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် သီလေဆာက္ၿပီး
ဥပုသ္ ေစာင့္ၾကတယ္။“ပါဋိဟာရိယပကၡဥပုသ္” တုိ႔ ၊ “ပဋိဇာဂရဥပုသ္”
တုိ႔ - ဒီဥပုသ္ေတြဟာ သာမန္ရက္မွ်သာမကဘဲနဲ႔ တိုခ်ဲ႕ၿပီးေတာ့ ေစာင့္တဲ့
ဥပုသ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ဒါက ရက္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မွတ္ရမယ္။ေရွးကထံုးစံ
အနည္းဆံုးေတာ့ တစ္လ ၄သီတင္း ဥပုသ္ေစာင့္ေလ့ ရွိၾကတယ္။
ဥပုသ္ေစာင့္တယ္ဆိုတာ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္ေတြမွ ဥပုသ္ေစာင့္တာ မဟုတ္ဘူး။

ျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္ေတာ္ အခါကာလတုန္းက ေသာတာပန္ျဖစ္တဲ့ ဝိသာခါ ေက်ာင္းအမႀကီးတုိ႔လို ေသာတၱာပန္ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္းပဲ ဥပုသ္
ေစာင့္တယ္။ဥပုသ္ကိစၥကို ျမတ္ျမတ္ႏုိးႏုိးထားၿပီးေတာ့ သီတင္းေန႔ဆို
ဥပုသ္ေစာင့္ေလ့ရွိၾကတယ္။
.
═══════════════════
“ဥပုသ္ ဆုိတာ ဘာကုိ ေျပာတာလဲ။”
═══════════════════
.
ဥပုသ္ဆိုတဲ႔ စကားလံုးက ျမန္မာစကားစစ္စစ္ မဟုတ္ဘူး။
ပါဠိ “ဥေပါသထ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးက လာတာ။ “ဥေပါသထ”
ဆိုတာ ပုဒ္ခြဲလိုက္ေတာ့ “ဥပ” နဲ႔ “ဝသထ”။“ဥပ” ဆိုတာ -
က်င့္စဥ္တစ္ရပ္နဲ႔ ျပည့္စံုၿပီး၊“ဝသထ”- က်င့္သံုးေနထိုင္
ျခင္းလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။
.
ဆိုပါစုိ႔။ ရွစ္ပါးသီလ ေဆာက္ဆည္ၿပီးေတာ့ ေနတယ္ဆိုတာ က်င့္စဥ္တစ္ခု အဓိ႒ာန္ၿပီးေတာ့ ေနတာပဲ။ဒီဥပုသ္ေစာင့္တဲ့အတြင္းမွာ ဒီအဂၤါရွစ္ပါးထဲမွာပါတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္မယ္။ မလြန္က်ဴးေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မယ္ ဆိုတဲ့ မြန္ျမတ္တဲ့ စိတ္ထားနဲ႔ ဒီလို ေစာင့္သံုးတာ။
.
ကိုယ္က်င့္သီလနဲ႔ က်င့္သံုးေနထိုင္ျခင္းလို႔ ဒီလိုအဓိပၸါယ္ ရတယ္ေနာ္။
“ဥေပါသထ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ျမန္မာမွဳျပဳလိုက္ေတာ့ “ဥပုသ္” ဆိုတဲ့ စကားလံုး ျဖစ္လာတယ္။
.
ဥပုသ္ဆိုတဲ့စကားလံုးကို မွန္ေအာင္ ေရးရမယ္ဆိုရင္ အကၡရာ “ဥ” ၊ ပေစာက္ တစ္ေခ်ာင္းငင္ “ပု” နဲ႔ “သ”ကေလး ေနာက္က သတ္ၿပီးေတာ့ ေရးရတယ္။
.
“ဥပုသ္” ။
.
“ဥပုသ္ ေစာင့္တယ္” ဆိုတာ ကိုယ္က်င့္တရားေတြနဲ႔ ေနတာ။ကိုယ္က်င့္တရားေတြ၊ ကိုယ္က်င့္သီလေတြကို“ဥပုသ္” လို႔ ေခၚတယ္။ “ေစာင့္တယ္” ဆိုတာ အဲဒီကိုယ္က်င့္သီလေတြကို ထိန္းသိမ္းတာ။မက်ဳိး မေပါက္ မေပ်ာက္ မက်ားေအာင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တာ။ဒီလို အဓိပၸါယ္ ရတယ္။ဒီေတာ့ နံနက္အခ်ိန္မွာ ရွစ္ပါးသီလကို ခံယူ ေဆာက္တည္လိုက္ၾကတယ္။ေဆာက္တည္တယ္ ဆိုတာ ဒီအတိုင္း လိုက္နာမယ္လို႔ စိတ္ကို ဒုန္းဒုန္းခ်ၿပီးေတာ့ သတ္မွတ္တာ။
.
ဒီကေန႔ ဒီရက္မွာ ဒီအဂၤါရွစ္ပါးအတိုင္း ဒီစည္းကမ္းခ်က္အတိုင္း ငါလိုက္နာမယ္လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို စည္းကမ္းခ်ၿပီးေတာ့ ကိုယ္၊ႏွဳတ္၊ႏွလံုး သံုးပါးလံုး ခ်ဳပ္တည္းၿပီးေတာ့ ေစာင့္စည္းတဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။
.
အဓိကအားျဖင့္ ကာယကံႏွင့္ ဝစီကံ ႏွစ္ခုကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တဲ့ သေဘာ။ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလို လုပ္ရတုန္းဆိုေတာ့ ကာယကံမွဳ၊ဝစီကံမွဳ ဆိုတာ သာမန္အားျဖင့္ ေနလိုက္လို႔ရွိရင္ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ က်ဴးလြန္မိတတ္ၾကတယ္။အဲဒီ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ က်ဴးလြန္မိတတ္တာေတြကို မက်ဴးလြန္ရေအာင္လို႔ စည္းကမ္းခ်ၿပီးေတာ့ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၿပီးေတာ့ ေနတာမ်ဳိး၊ဒီလိုဆိုလိုတာ။
.
ဥပုသ္ေစာင့္သံုးျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့-
.
လာဘေတြ ေလ်ာ့က်ဖို႔၊
.
ေဒါသေတြ ေလ်ာ့က်ဖို႔၊
.
ေမာဟေတြ ေလ်ာ့က်ဖို႔။
.
ဆိုလိုတာက အကုသိုလ္ေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားၿပီးေတာ့ ကုသိုလ္ဘက္က တိုးပြားေအာင္ အက်င့္တရားတစ္ခုကို ဒီေန႔၊ဒီရက္ အခ်ိန္ကန္႔သတ္ၿပီးေတာ့ ေစာင့္သံုးၾကတာ။အဲဒီလို ေစာင့္သံုးတဲ့ ဥပုသ္ရဲ႕ အက်ိဳးကလည္းပဲ အင္မတန္မွ ႀကီးမားတယ္။မွန္မွန္ကန္ကန္ေစာင့္သံုးလို႔ ရွိရင္ ရရွိအပ္တဲ့အက်ိဳးက အင္မတန္မွ ႀကီးမားတယ္။
.
တျခားဘာသာေတြမွာလည္း သူတို႔နည္း၊သူတို႔ဟန္နဲ႔ ဥပုသ္ေစာင့္ၾကတယ္။
.
ဒါ့ေၾကာင့္ ဥပုသ္လို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ အတူတူပဲလို႔ ဒီလိုေတာ့ မေအာက္ေမ့နဲ႔။
.
.
ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ေဒါက္တာ
အရွင္နႏၵမာလာဘိဝံသ
.

Thank:
#YoungBuddhistAssociation
.
https://www.facebook.com/pahtanpuzawkyathumyar/